HỒNG PHƯƠNG : XIN GỬI CÁC NHÀ THƠ LÀNG TA 10 BÀI THƠ HAY CỦA MỘT TÁC GIẢ NỮ ĐÃ VIẾT CHO NGƯỜI YÊU CÁCH ĐÂY HƠN NỬA THẾ KỶ.
LỜI GIỚI THIỆU:
Tác giả mười bài
“TIẾNG KHÓC ĐÊM TÂN HÔN” vốn là bạn thơ thân thiết của tôi. Nàng đã yêu tôi từ
khi nào, tôi không hề hay biết. Mùa thu năm 1943, lúc đó tôi ở Hà Nội và nàng ở
Huế, tôi nhận được hồng thiếp báo tin Nàng lấy chồng. Tôi tinh nghịch cắt chữ
HỶ trong tấm thiếp gửi vào mừng nàng, không viết thêm một chữ nào. Hơn một tuần
lễ sau tôi nhận được 10 bài thơ này. Tôi bàng hoang sửng sốt. Nàng yêu tôi đến
thế này ư ? Tại sao tôi không bao giờ để ý đến cả ? Tôi hết sức thương nàng,
nhưng trước sau Nàng đối với tôi chỉ là một người bạn, một người em gái. Biết
làm sao hơn ? Lòng tôi như thế tôi không thể dối lòng. Tôi cất 10 bài thơ vào
ký ức và đốt nó đi.
Nàng đã có chồng.
Chồng Nàng là một viên hậu bổ. Bản thân Nàng cũng là con gái độc nhất của một
vị quan đại thần của triều đình Huế. Tôi thành thật cầu mong cuộc sống gia đình
sẽ giúp Nàng quên tôi. Nàng sẽ có hạnh phúc.
Nàng có hạnh phúc
không ? Tôi không rõ vì kể từ đấy mọi liên lạc giữa chúng tôi không còn nữa.
Nàng còn sống hay đã
mất rồi ? Nếu còn sống chắc con cháu đã đầy nhà.
Hỡi ơi ! Người đàn bà
tài hoa ấy có lẽ cũng đã nhận ra rằng : Tài và sắc vốn là một mối lụy của kiếp
nhân sinh. Cho nên mới không làm thơ nữa. Để làm vợ -một người vợ bình thường như
mọi người vợ khác.
Tôi giấu tên nàng. Tên
nàng không cần thiết nhưng mối tình nàng thật đáng trân trọng. Biết đâu trong
pho tình sử của nhân loại tương lai sẽ có 10 bài thơ này ?
Sài Gòn ngày 08 tháng
09 năm 1987
(Hà Thượng Nhân)
TIẾNG KHÓC ĐÊM TÂN HÔN
Bạn lòng ơi ! Hỡi bạn lòng ơi !
Non nước xa xăm chớ
ngại lời
Trăm nẻo gió mưa, trăm
nẻo lạnh
Vạn trùng sương khói,
vạn trùng khơi
Dòng Hương nghẹn sóng
thương run rẩy
Đỉnh Ngự phai
vàng nhớ tả tơi
Em bước lên thuyền
trông trở lại
Anh đi biền biệt một
phương trời
Trời thấu cho
chăng ? Trời hỡi trời ?
Cắn răng vẫn bật khóc
anh ơi !
Đường đời bỗng rẽ làm
hai lối
Giấy trắng không lưu
lại nửa lời !
Chim cũ sớm hôm còn
ríu rít
Người xưa gang tấc đã
xa vời !
Vô tình giở đọc trang
tình sử
Càng bẽ bàng thêm má
với môi !
Môi, má, chao
! Son phấn vẽ vời
Gương treo giờ biết để
ai soi ?
Xây bao nhiêu mộng,
xây trên cát
Nói một lời yêu, nói
chẳng trôi !
Đã trót sinh vào hàng
ngọc bội
Đành cam chuốc lấy nợ
kim bôi !
Mừng em mới tủi cho em
chứ
Đang lúc bơ vơ giữa
chợ đời !
Đời nếu như
là mộng ảo thôi
Trăm năm đừng có
chuyện chung đôi
Lấy chồng để trở thành
sương phụ
Thà thác mong làm có
Mã-Ngôi (1)
Có hẹn chi mô mà trách
ngược ?
Chẳng giằng lấy được
để buông xuôi
Đêm nay hoa chúc kinh
hoàng quá
Mắt mở nhìn đâu cũng
tưởng Người !
(1) Có lẽ chỗ này tác
giả lầm Mã-Ngôi là nơi
Dương Quý Phi phải tự
sát để vừa lòng ba quân,
với cỏ Ngu Mỹ-Nhân
trên bờ sông Ô Giang.
Người ấy là
chồng, chồng của tôi ?
Trớ trêu đến thế đấy
trời ơi !
Mưa sa, sao lại mưa sa
nhỉ ?
Mực cạn, đành như mực
cạn thôi !
Áo lộng quấn tay : Cầu
Bạch Hổ (2)
Tóc đùa che nắng : Núi
Thiên Thai (3)
Thúy Kiều còn được hầu
Kim Trọng
Em cứ là em, vợ của ai
!
(2) Bấy giờ chúng tôi
còn mặc quốc phục. Lúc về
chơi Huế đứng trên cầu Bạch Hổ, tà áo dài của
hai người thường quấn lấy tay nhau.
(3) Những lần đi chơi
núi Thiên-Thai, nàng thường xõa tóc và nói đùa để che nắng cho tôi.
Ai đã từng
yêu, từng khổ đau
Đọc nhau ắt hẳn cũng
thương nhau.
Nếu như diệt được con
tim héo
Thì có phiền chi ngọn
bút sầu ?
Tóc bạc chờ ngày chôn
mệnh phụ
Trăng vàng lọt sổ tủi
cô lâu !
Ơi trăng ! ghen với
trăng vàng đó
Trăng thấy người ta
yêu ở đâu
?
Đâu biết ngày
nay phận bẽ bàng
Bài Son-Nê cũ lúc thu
sang (Sonnet)
Ngẫm thương cảm lại
ngâm thương cảm
Im dở dang mà nói dở
dang !
Nam nữ mới hay tình
một hội
Đông tây rõ thiệt lụy
đôi đàng !
Ắc-ve ! tôi để tang
ông đó (Arvers)
Ai có vì tôi chịu để
tang ?
Chịu để tang
cho một mối tình
Luân hồi nếu thiệt có
lai sinh
Em ngồi đan áo bên sân
thóc
Anh đứng nhìn con dưới
mái tranh
Đêm ngắn khoe hoài thơ
Lý Đỗ
Ngày dài quên lửng
chuyện công danh.
Từ nay cho đến muôn
vàn kiếp
Em chỉ là em của một
anh !
Anh hẹn đi
anh ! Anh, anh, anh !
Kỷ niệm ùa về gọi thất
thanh
Nỗi nhớ nhung này dâng
khắc khoải
Chút hơi hướng cũ rải
mong manh
Tĩnh-Tâm sen rũ tàn
trong nắng
Thiên-Mụ chuông ngân
vẳng trước mành
Chợt tỉnh bồi hồi,
trời sắp sáng
Trêu nhau đến cả ngọn
đèn xanh !
Xanh ngắt đèn
xanh, tủi khóc thầm
Hại nhau vì cái nghĩa
tri âm
Thơ văn thuở trước
thôi đành lỡ
Thương nhớ giờ đây
trót đã lầm !
Một chữ khuyên tròn,
mười chữ hận
Mười bài khép lệch,
một bài câm !
Đã không quấn quít bên
nhau được
Sao nỡ làm anh phải
khổ tâm ?
(Tương Đàm)